AI translator

Inhoud

In deze module staan we stil bij het vertalen van een (bedrijfs-)nood in AI-termen met de kennis die je hebt opgedaan in de vorige modules. Hier komen een aantal AI roadmaps aan bod, bekijken we de valkuilen, en lichten het Belgisch AI landschap verder toe.

Je leert stap voor stap hoe je een AI oplossing in jouw business kan opzetten, uitwerken en implementeren. Deze module zit vol met praktische tools en methodes om een AI project te realiseren van A tot Z. De best practices om dit aan te pakken worden aangebracht door experts terzake in het Belgische AI landschap.

Na het volgen van deze module kun je:

• een AI Readiness assessment uitvoeren;
• een business vraagstuk vertalen naar een potentiële AI oplossing;
• AI valkuilen detecteren;
• het AI Value Canvas gebruiken om de toegevoegde waarde voor de business in kaart te brengen.

Onderwijsleeractiviteiten

Introductie in AI |  0.5 SP | Mieke De Ketelaere

De gepersonaliseerde reclamefolder van de supermarkt met aanbiedingen ‘speciaal voor jou’? AI. De voorgestelde liedjes op Spotify? AI. De zelfregelende verkeerslichten op de hoek van je straat? AI. Het valt niet te ontkennen. Artificiële intelligentie dringt aan een duizelingwekkende snelheid onze realiteit binnen. Ze duikt niet alleen op in jouw dagelijkse leven, maar ook in de verschillende bedrijfssectoren. Dit roept veel vragen op. Wat kan AI allemaal? Wat nog niet? En in hoeverre is AI écht intelligent en een meerwaarde voor onze manier van leven? Citaat uit Mens versus machine - Mieke De Ketelaere

Tijdens deze introductie overlopen we de opleiding, krijg je alle nodige praktische informatie en doen we een kennismakingsronde. Daarna neemt Mieke De Ketelaere, AI-experte en ambassadeur van het postgraduaat AI-translator, ons mee in de wondere wereld van AI.

Mieke De Ketelaere is Directeur AI bij imec (IDLab), een toponderzoeksbedrijf dat bekend staat om nanotech en digitale oplossingen. Ze staat in voor de toekomstige AI-roadmap en vertaalt AI tussen engineering en business. Voorheen combineerde Mieke bij SAS gedurende 10 jaar haar IT-kennis met haar AI-passie.

AI landscape in Belgium |  0.5 SP | Ferdinand Casier

Je krijgt een overzicht van de verschillende regionale AI programma’s met een belangrijke focus op het Vlaams AI impulsprogramma. Aan de hand van verschillende PoC’s (Proof of concept) worden de ‘Grand Challenges’ van het strategisch basisonderzoek toegelicht. Tevens komen de verschillende initiatieven in Vlaanderen om de adoptie van AI te bevorderen aan bod, alsook de diverse steunmaatregelen van VLAIO om bedrijven in hun AI projecten te ondersteunen. We lichten ook een aantal initiatieven van het impulsprogramma rond opleidingen toe. Naast het Vlaams AI impulsprogramma komen ook de Waalse en Brusselse programma’s kort aan bod. De Europese context wordt in het kader van de komende “European Digital Innovation Hubs” toegelicht.

Het tweede deel van deze sessie wordt toegewijd aan de Vlaamse en Belgische AI bedrijven. Op het internet is zoveel informatie te vinden dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet. Aan de hand van een duidelijke segmentatie en referenties krijg je een beter beeld van de expertise die deze bedrijven aanbieden.

Ferdinand Casier is Business Group Leader Digital Industries bij Agoria en staat mee aan de wieg van dit postgraduaat. Agoria is een werkgeversorganisatie die de weg baant voor alle technologie-geïnspireerde bedrijven in België die onze levenskwaliteit verhogen door de ontwikkeling en toepassing van technologische innovaties. "De levenskwaliteit verbeteren", dat is hun hoofddoelstelling.
Agoria's unieke positie, bijzondere knowhow en uitgebreid netwerk vormen de basis waarop we de context helpen creëren om het droomhuwelijk tussen ondernemingszin en technologie te versterken, ten voordele van vier elementen die elk van ons aanbelangen: de mens, de indusitrie, technologie en onze planet.

How to detect and translate a business need in AI terms |  1.5 SP | Tine Van Dyck

Waarom AI? Wat zit er in voor een organisatie? In deze sessies leer je de link leggen met de bedrijfsstrategie en -doelstellingen, wat relevante waarde hefbomen zijn en identificatie en prioritering van de juiste cases.

Je leert de value case voor een use case creëren:

• Waarom veranderen, bedrijfsverandering mogelijk maken en voordelen
• Validatie van de waarde en de haalbaarheid
• Het use-case canvas

Daarna bekijken we het grotere plaatje en de weg naar waarde:

• Alles samenbrengen: strategie, algemene voordelen & roadmap
• De analytics maturiteit van een organisatie: wat is de huidige situatie en waar moeten ze naartoe?
• Hoe de kloof te dichten - Mensen, Processen, Technologie & Data

Je leert de value case voor een use case creëren alsook het groter plaatje te bekijken en de weg naar waarde.

Tine Van Dyck is teammanager bij SAS (Analytics Software & Solutions) van business value consultants, met als doel hun klanten te helpen de waarde van hun data te begrijpen en te maximaliseren door middel van analytics.

AI canvas and tools |  1.5 SP | Véronique Van Vlasselaer

In deze sessies wordt een AI canvas toegelicht in de praktijk.

Dit canvas vereist dat je de use case in detail uitwerkt. Het canvas zal je ofwel doen inzien dat het een slecht idee is, ofwel je motiveren om je idee verder uit te werken.

Aan het einde van de sessie ben je in staat om nieuwe AI use Cases voor jouw uitdagingen te verkennen en te beslissen of ze de moeite waard zijn om na te streven.

Er is eveneens ruimte om vragen te stellen over jouw AI use case.

Véronique Van Vlasselaer is data en decision scientist bij het technologiebedrijf SAS.

AI readiness |  1 SP | Tine Van Dyck

Elke organisatie is verschillend en niet elke organisatie is klaar om meteen van start te gaan met AI oplossingen. Naast een belangrijk technologisch aspect, zijn er ook een aantal andere aspecten zoals mensen en processen.

Een evaluatie van de huidige readiness van een organisatie dringt zich op om te kijken of ze klaar zijn om met AI aan de slag te gaan. In deze sessie bekijken we de belangrijkste dimensies die noodzakelijk zijn om succesvol te zijn met AI.

Tine Van Dyck is teammanager bij SAS (Analytics Software & Solutions) van business value consultants, met als doel hun klanten te helpen de waarde van hun data te begrijpen en te maximaliseren door middel van analytics.

Facilitatietechnieken |  1 SP | Tine Van Dyck

Een van de taken van een AI vertaler is het begeleiden van (groepen) mensen in de ontdekking van wat AI kan betekenen voor hun organisatie en welke de relevante use cases zijn. Het kunnen faciliteren van brainstormsessies en workshops om de juiste cases te identificeren en prioriteren is hierin een belangrijke skill. In deze sessie leer je hoe je zo’n brainstorm aanpakt en gaan we in op een aantal facilitatietechnieken die nodig zijn om deze tot een goed einde te brengen.

Tine Van Dyck is teammanager bij SAS (Analytics Software & Solutions) van business value consultants, met als doel hun klanten te helpen de waarde van hun data te begrijpen en te maximaliseren door middel van analytics.

Inhoud

In dit opleidingsonderdeel gaan we dieper in op data, data governance en de verschillende vormen van AI. Na het introduceren van enkele belangrijke concepten overlopen we aan de hand van een aantal real-life use cases de verschillende AI componenten, van database systemen en beschrijvende statistiek tot Machine Learning en Deep Learning.

We nemen bij diverse AI cases een blik onder de motorkap en komen zo te weten hoe NLP, Computer Vision en andere kerntoepassingen precies werken.

Onderwijsleeractiviteiten

Data engineering |  1.5 SP | Peter Depypere

Data-architectuur is een heel belangrijk onderdeel van de enterprise-architectuur en geeft een overzicht van de aanwezige en benodigde gegevens in een organisatie. Door een analyse van de informatiebehoeften van een organisatie wordt data met behulp van diverse modellen en technieken weergegeven.

In dit onderdeel krijg je een overzicht van:

• de types databases: relational & non-relationele databases
• algemene relationele databases concepten: tabel, relaties, keys, datatypes
• data- of gegevensmodel: begrippen van een relationeel database ontwerp zoals dependencies, constraints, data integriteit (oa referentiële integriteit) en normalisatie – normaalvormen;

We maken ook de vergelijking tussen verschillende informatiewerelden en de impact op het design van de database. We bespreken operationele systemen vs data warehouses vs data lakes en bekijken hoe een data warehouse wordt opgebouwd vanuit database oogpunt. We bespreken hoe we in moderne tijden kunnen omgaan met nieuwe soorten data (realtime, ongestructureerd) in een data lake.

Peter Depypere is actief als Data Science & Strategy Competence Lead bij element61. Hij inspireert en ondersteunt bedrijven met de vraag hoe ze aan de slag kunnen gaan met Data & Analytics (Machine Learning & AI).

Met behulp van zijn businesservaring en technische kennis begeleidt Peter organisaties bij het definiëren hoe Data & Analytics hen kan helpen succesvoller te zijn en hun bedrijfsdoelstellingen te halen. 

Data science |  2.5 SP | Peter Depypere

De klemtoon in deze module ligt op het vertalen van data in kennis. Na het introduceren van enkele belangrijke concepten worden aan de hand van enkele real-life use cases de verschillende data analyse componenten, van beschrijvende statistiek, hypothese testen tot data modellering onder de loep genomen. Data Science, artificial intelligence en andere hedendaagse topics komen aan bod om je maximaal voor te bereiden op het digitale data-driven tijdperk.

Peter Depypere is actief als Data Science & Strategy Competence Lead bij element61. Hij inspireert en ondersteunt bedrijven met de vraag hoe ze aan de slag kunnen gaan met Data & Analytics (Machine Learning & AI).

Met behulp van zijn businesservaring en technische kennis begeleidt Peter organisaties bij het definiëren hoe Data & Analytics hen kan helpen succesvoller te zijn en hun bedrijfsdoelstellingen te halen. 

Data governance |  1 SP | Peter Depypere

Er is een snel groeiende behoefte aan verantwoording van besluitvorming rondom IT, wat relevant is voor alle belanghebbenden. Traditioneel worden alle IT beslissingen door het bestuur gedelegeerd naar de IT professionals. Dit heeft als gevolg dat de genomen beslissingen niet altijd in het voordeel zijn van alle belanghebbenden. Het doel van IT governance is om iedereen systematisch in het IT besluitvormingsproces te betrekken. Het zorgt voor een transparant raamwerk van besluitvorming en verantwoordelijkheid in een organisatie, om het gewenste resultaat met IT te realiseren.

Consistente data en processen over de organisatie heen zijn een noodzakelijke voorwaarde voor betere en transparantere beslissingen. Centrale controlemechanismen beperken de kost van data management in een tijdperk van exploderende hoeveelheden data, en maken ook een betere beveiliging van data mogelijk.

Je leert meer over het DAMA-wiel, wat de fundamenten zijn van een efficiënte data governance, en welke rollen en verantwoordelijkheden er bestaan.

We overlopen de belangrijkste onderdelen van data governance en staan stil bij de praktische aspecten hiervan:

• Data quality
• Data storage & operations
• Data security
• Data architecture
• Data modeling & design
• Reference and Master data
• Data Warehousing & Business Intelligence
• Metadata
• Document & Content Management

Peter Depypere is actief als Data Science & Strategy Competence Lead bij element61. Hij inspireert en ondersteunt bedrijven met de vraag hoe ze aan de slag kunnen gaan met Data & Analytics (Machine Learning & AI).

Met behulp van zijn businesservaring en technische kennis begeleidt Peter organisaties bij het definiëren hoe Data & Analytics hen kan helpen succesvoller te zijn en hun bedrijfsdoelstellingen te halen. 

AI and machine learning |  2 SP | Peter Depypere

Artificiële Intelligentie (AI) is de grootste uitvinding ooit en is de wereld ingrijpend aan het veranderen. Hoog tijd om te begrijpen waarom. AI en meer bepaald Machine Learning (ML), laat computers toe om patronen te zoeken in data. Dingen die mensen niet zien of waar wij gewoon heel lang over doen. Dit is niets nieuws. Dat soort statistische modellen bestaat al tientallen jaren. Maar vandaag is er data bij de vleet en zijn computers voldoende snel en goedkoper geworden om dergelijke berekeningen te doen. In deze deep dive komen verschillende aspecten van AI aan bod.

Gaining insights

We starten met een algemene inleiding en introductie tot de wereld van AI. Na enkele teasers, van de Self-driving car tot de minder bekende toepassingen, gaan we dieper in op de geschiedenis en de toekomst van AI. Na het introduceren en definiëren van belangrijke begrippen ontwikkelen we een procesmodel dat gebruikt kan worden bij het implementeren van AI of ML projecten binnen jouw organisatie.

Data is onmiskenbaar één van de belangrijkste voorwaarden en drivers voor AI. We behandelen uitvoerig hoe digitalisatie en digitale transformatie de bron is voor het genereren en beschikbaar stellen van data. Het doel van deze sessie is om je datageletterdheid of Data Literacy op een voldoende hoog niveau te krijgen zodat je optimaal kan communiceren binnen een AI en data gedreven organisatie of team. Alles begint met het stellen van de juiste vragen en een algemeen begrip waarom en hoe data waarde kan hebben. Daarnaast staan we ook stil bij de verschillende types data en de meer technische kant. We behandelen enkele basistopics gelinkt aan data infrastructuur, zonder te veel in de IT-technische details te treden. Na deze sessie ben je in staat om de vertaalslag te maken van een bedrijfsvraagstuk in een data-gedreven oplossing.

Deep dive in Machine learning methods

In wat volgt dompelen we ons onder in de wereld van Machine Learning. Via een mix van concepten, wat theorie maar ook praktische oefeningen en vooral de focus op toepasbaarheid verkennen we heel wat verschillende methoden. Na deze sessies heb je inzicht in welke types machine learning methoden er bestaan. Supervised-, unsupervised-, reinforcement learning en neurale netwerken zijn je niet meer onbekend en je begrijpt beter welke methode in aanmerking komt om bepaalde vragen te beantwoorden. Aan de hand van wat hands-on praktische oefeningen krijg je methoden zoals lineaire regressie zelf in de vingers. We doen tevens enkele AI experimenten met het AI Google Education platform.

Operationalization of AI to create real value

We sluiten af met enkele inzichten rond waarde-creatie door AI en bekijken we het operationaliseren van AI en ML. We staan stil bij enkele aspecten die belangrijk zijn om de ontwikkelde modellen en algoritmes uit te rollen. Voorbeelden zoals de self-driving car maar ook andere minder gekende toepassingen worden gebruikt om deze aspecten toe te lichten.

Bijkomend bekijken we beschikbare software-oplossingen die het operationaliseren van ML en AI ondersteunen.

Peter Depypere is actief als Data Science & Strategy Competence Lead bij element61. Hij inspireert en ondersteunt bedrijven met de vraag hoe ze aan de slag kunnen gaan met Data & Analytics (Machine Learning & AI).

Met behulp van zijn businesservaring en technische kennis begeleidt Peter organisaties bij het definiëren hoe Data & Analytics hen kan helpen succesvoller te zijn en hun bedrijfsdoelstellingen te halen. 

AI traps & AI operationalisation |  1 SP | Véronique Van Vlasselaer

De wereld van Machine Learning en Artificial Intelligence groeit sneller dan ooit tevoren. Creatieve AI-ideeën ontspruiten in een onverslaanbaar tempo, organisaties verkennen de nieuwe opkomende mogelijkheden van Machine Learning en AI. Zonder het te beseffen, nemen machines tot op heden miljoenen geautomatiseerde beslissingen zonder enige menselijke tussenkomst, en vergemakkelijken en vergroten ze het dagelijkse leven van mensen. Maar dan rijst de vraag: Hoe houden we die miljoenen geautomatiseerde beslissingen in de hand? Hoe garanderen we dat AI doet wat van hem wordt verwacht? En hoe kunnen we voorkomen dat AI onverwacht gedrag vertoont?

In deze sessie richten we ons op (1) het in leven brengen en (2) het in leven houden van AI. Voor (1) beantwoorden we vragen als: Wat is er nodig om Machine Learning en AI om te zetten in waarde? Wat betekent het als men het heeft over deployment of operationalisatie van machine learning? We zoomen in op de aspecten die essentieel zijn voor het succesvol operationaliseren van een AI-gedreven proces, waarbij we vaak voorkomende AI-valkuilen op data-, model- en prestatieniveau definiëren en oplossen. Net als onze menselijke intelligentie is kunstmatig gegenereerde intelligentie geen eenmalige exercitie, maar een continu leerproces dat wordt aangestuurd door machinaal leren. In deel (2) bespreken we hoe dit leerproces moet worden beheerd en gestuurd om ervoor te zorgen dat we onze AI-gestuurde beslissingen vandaag, morgen en op lange termijn kunnen vertrouwen.

Véronique Van Vlasselaer is data en decision scientist bij het technologiebedrijf SAS.

Onderwijsleeractiviteiten

Architecture - Design - Building |  3 SP | Christian Gijsels

Strategische en Business Architectuur & Business Process Management

De strategische architectuur omvat een beschrijving van de zakelijke doelstellingen van een bedrijf of organisatie, hoe deze vertaald worden naar producten of projecten, en geeft een reden van bestaan aan de projecten. In deze strategische architectuur worden waarde-ketens en capabilities gedefinieerd.

De business architectuur moet zorgen dat de strategische doelstellingen bereikt worden en omvat een structuur met o.a. de bedrijfsorganisatie, bedrijfsprocessen, producten, functies, afdelingen, business services en meer.

Steeds meer organisaties creëren een functie voor een business architect. De rol van deze persoon is het strategisch verbinden van IT met de business. Een deel van het business process management speelt zich af op het business architectuur niveau en zal hier geïnitieerd worden.

Applicatie Architectuur

De applicatie architectuur automatiseert de business architectuur zo optimaal mogelijk. Belangrijk is dat beide goed op elkaar afgestemd zijn om een zo goed mogelijke transformatie te kunnen uitvoeren. We zien héél regelmatig dat keten-processen onnodig complex zijn omdat ze niet goed ondersteund worden vanuit de applicaties en/of databases. Architectuur principes rond cloud services komen hier ook aan bod.

Technologie en Enterprise Architectuur

De technologie architectuur is de laagste, tevens meest tastbare laag van enterprise architectuur. Je leert de principes die worden gehanteerd ten opzichte van hardware, platformen en hosting, de servers en software.

Make or Buy

Als een bedrijf besluit om een product of business service zelf te maken, moet het de nodige kennis bezitten of verwerven. Er moet natuurlijk eerst zicht zijn op wat nodig is. Belangrijk hier zijn capabilities, resources en het migratiepad tot het bekomen van de doelstelling.

Business Process Management

Processen vormen de basis van BPM. Maar de kwaliteit van een proces zal doorheen de tijd afnemen als we er geen aandacht op vestigen. Daarom moeten er verbeteringstrajecten (BPI) worden uitgewerkt. Deze verbeteringstrajecten moeten volledig in sync zijn met de applicatie architectuur die ze ondersteunt. We bekijken diverse methodes voor het definiëren en optimaliseren van de proceslagen.

Design thinking & Requirements Management

Je leert alles over de Design Thinking-aanpak. Dit stelt business analysten in staat om bedrijfsproblemen op te lossen waarmee ze altijd al te maken hebben gehad, maar dan vanuit een gebruikersgericht standpunt en volgens een iteratief proces. Ontwerp denken is een manier voor business analysten om producten te maken die voldoen aan de verwachtingen van ondernemingen door zich te concentreren op de juiste problemen en zo de juiste oplossingen te vinden. Tegelijkertijd leveren ze producten waar gebruikers echt van houden. Recente studies citeren dat 47 procent van de projecten die vandaag in de problemen zitten, er zijn vanwege een gebrek aan requirements management.

Christian Gijsels is zelfstandig consultant bij GIJSELSDOTCOM NV, gespecialiseerd in modelleertalen en -tools voor Enterprise Architectuur (ArchiMate), business analyse (BPMN voor processen, CMMN voor cases, en DMN voor beslissingen en decision rules) en functionele analyse (UML). Voorheen was hij Director bij KPMG Technology Advisory België en verantwoordelijk voor de Belgium Enterprise Architecture Practice.

Daarvoor was Christian lange tijd werkzaam binnen de Cronos Holding, waar hij mede-oprichter/verantwoordelijk was voor de consulting groep The Business Analysts, een groep van een 55-tal business analysten, functioneel analysten en project managers.

Hij is lid van BPM Institute en is in actief contact met Bruce Silver, de grondlegger van BPMN.

Christian behaalde zijn Master in Computer Technology aan het LUC en is tevens Certified Advanced Consulting Skills (KPMG Verona), Certified PDN (Consulting Problem Solving), Certified Teacher bij IBM Belgium, Internal Auditor Quality System ISO 9001:2000 (SGS Belgium), Certified Scrum Master/CSM at Scrum Alliance, Certified BPMN at BPMInstitute.org New York (Bruce Silver), KMO Challenge, at Vlerick Leuven Gent - Management School, en is ook Certified in ArchiMate, Scrum PO en Six Sigma.

Onderwijsleeractiviteiten

Project management |  3 SP | Frey Oosterlinck

In deze module gaan we kijken hoe we projecten kunnen aanpakken, hoe een project op te volgen en hoe we rapporteren naar het management toe. Na de verschillen tussen agile en waterfall projecten te hebben doorgrond, gaan we verder inzoomen hoe een agile project eruitziet en wat er allemaal komt bij kijken om een project succesvol af te ronden. Dit alles zal voorzien worden van talrijke voorbeelden uit het bedrijfsleven.

Frey Oosterlinck is zijn carrière gestart als .Net developer. Vanaf zijn beginjaren in het werkveld, is hij zich beginnen verdiepen in Agile, scrum en project management waardoor het echte developmentwerk meer en meer op de achtergrond kwam te staan. Na enkele jaren als scrummaster meerder teams begeleid te hebben en als project manager gefungeerd te hebben heeft Frey de stap gezet naar zijn huidige werkgever Ordina, een onafhankelijke IT-dienstverlener in de Benelux. Ordina staat als partner zijn klanten bij om digitaal te transformeren en ahead of change te blijven en dit via het verbinden van mensen, technologie en businessuitdagingen.

Frey werkt als consultant en begeleidt teams bij zijn klanten naar een hogere agile maturity. Zijn huidige opdracht bestaat eruit om een team bij een internationale grootbank te helpen deadlines te behalen door het integreren van een agile way of working waardoor een efficiënte en aangename manier van werken wordt gecreëerd.

Inhoud

Deze module diept het menselijke aspect van AI verder uit. De wettelijke, ethische en psychologische dimensie van AI komen uitgebreid aan bod. We lichten Ethical Guidelines en concrete tools toe. Ook change management vormt een onderdeel van deze module.

Onderwijsleeractiviteiten

The human factor - Legal perspective |  1 SP | Thomas Gils , Jan De Bruyne

In deze sessie worden de algemene juridische kaders inzake AI en data toegelicht. De docenten geven een overzicht van algemene initiatieven rond AI, met focus op Vlaanderen/België en de EU. Je krijgt een algemeen beeld inzake regulering van AI/technologie.

Daarna gaan we dieper in op het ontwerpen en ontwikkelen van een AI-case. Aan de hand van concrete case wordt op een interactieve manier thema’s als IP en GDPR geanalyseerd en toegepast.

We focussen hierbij op het (post-)gebruik AI met aandacht voor consumentenbescherming, GDPR, regelgeving rond data,…

Thomas Gils is juridisch onderzoeker aan CiTiP/KULeuven en focust zich op de ethische en juridische aspecten van AI (o.a. intellectuele eigendom). Hij studeerde tevens wijsbegeerte (KUL) en was eerder werkzaam als advocaat.

Jan De Bruyne is onderzoeksexpert aansprakelijkheidsrecht en AI aan het KU Leuven Centre for IT & IP Law (CiTiP). Hij is eveneens senior onderzoeker aan het Kenniscentrum Data & Maatschappij waar hij zich buigt over juridische aspecten van AI. Hij is docent e-contracts binnen de KU Leuven LLM intellectuele eigendomsrechten en het ICT-recht. Hij is betrokken bij verschillende lopende onderzoeksprojecten binnen CiTiP en werkt eveneens rond de juridische en ethische aspecten van AI en sport.

The human factor - sociological perspective |  1 SP | Rob Heyman

Mens en Innovatie

Mens en innovatie verhouden zich vreemd tegenover elkaar: mensen maken innovaties maar innovaties bepalen ook wat mensen doen. We staan stil bij deze vreemde verhouding om beter te begrijpen waarom ethiek in innovatie zo uitdagend is om uit te voeren en tot een goed einde te brengen.

Aan de hand van voorbeelden leer je waarom het onmogelijk is om volledig te voorspellen hoe een innovatie gebruikt zal worden door diverse gebruikers. Een korte stakeholder-inleving-oefening maakt dit duidelijk en toont je enkele methodes om je innovatie vanuit een ander perspectief te bekijken zodat je vlotter op het onverwachte kan anticiperen.

Vertrouwen in AI

Het hoofdidee van deze sessie is dat vertrouwen, transparantie en explainability in artificiële intelligentie relationeel zijn. Het gaat dus niet over hoeveel vertrouwen mensen in AI hebben maar wel, hoe staat een bepaalde persoon tegenover één specifieke vorm van AI en de context waarin die wordt toegepast.

Een medewerker van het Kenniscentrum Data & Maatschappij gaat met jou en je team na hoe je vertrouwen in je innovatie kan creëren, niet enkel bij de early adaptors (diegenen die niet meer van je innovatie moeten overtuigd worden en direct je innovatie oppikken) maar ook bij diegenen die niet direct de meerwaarde van je innovatie inzien of misschien wel de meerwaarde inzien, maar toch nog tegen een aantal struikelblokken aanlopen (bv. moeilijkheden qua gebruik).

Rob Heyman is onderzoeker bij iMinds-SMIT en coördinator van het Kenniscentrum Data & Maatschappij, de centrale hub voor de juridische, maatschappelijke en ethische aspecten van deze technologieën.  

Onze economie en maatschappij steunen almaar meer op datagedreven applicaties en AI-toepassingen. Data en Maatschappij brengt kennis en ervaring rond dit thema samen op maat van onze stakeholders: de industrie, het beleid, het middenveld en het brede publiek. Ze doen dit aan de hand van toegankelijke en praktische rapporten, richtlijnen en toolkits om zo hun stakeholders maximaal te bereiken. 

The human factor - ethical perspective |  1 SP | Ralf De Wolf , Pieter Duysburgh

Ethiek en AI – Ralf De Wolf

'Hoe kunnen we mensen aansporen om ethisch correct te handelen?' We reiken verschillende theoretische kaders aan die aansporen tot ethisch correct handelen, met name deugdenethiek, plichtenethiek en gevolgenethiek.

‘Hoe handel ik in de situatie waarin ik mij bevind en is die gezien de omstandigheden moreel verantwoord?’ We focussen op ethische methodieken om tot een zo goed mogelijk besluit te komen. Tenslotte gaan we zelf aan de slag en trachten we een ethisch probleem in een bedrijfscontext te analyseren om zo te komen tot een concrete uitkomst met beslissingen.

Een ethisch bedrijf met verantwoorde AI-implementaties - Pieter Duysburgh

Voor GAFA (i.e. Google, Apple, Facebook en Amazon) wordt het steeds belangrijker om een ethische code te ontwikkelen, want hun ingenieurs en ontwikkelaars verlaten de bedrijven of weigeren aan projecten te werken die niet stroken met hun (ethische) principes. Enkele van die medewerkers startten het Center for Humane Technology, een organisatie die humane technologie voor het algemene welzijn en de democratie ontwikkelt.

De trend waarbij zeldzame profielen hun werkgever verlaten door ethisch bedenkelijke projecten zet zich voort. Als gevolg zullen bedrijven, die veelgevraagde profielen willen houden maar ook geloven in ethiek als doel op zich, zich moeten onderscheiden van andere werkgevers. In deze module bekijken we ethisch en verantwoord ondernemen op bedrijfsniveau.

Maar niet alleen AI-talent moet overtuigd worden, ook werknemers die met AI aan de slag gaan vragen om dit op een werkbare manier te doen. Vraag aan een vakbond of een werknemer wat die van AI vindt en de kans is groot dat snel bezorgdheden naar boven komen. Zullen AI-systemen onze jobs overnemen? Zal ons werk grondig veranderen door deze innovaties? We gaan dieper in op de impact die AI en automatisering hebben op de werkgelegenheid en de rechten van werknemers. Hierna zoomen we in op de uitdagingen waar een bedrijf of organisatie voor komt te staan bij AI en automatisering en hoe je van zo’n proces van digitale transformatie een succes maakt. 

In deze sessie bekijken we hoe je een ethics road map opbouwt om de waarden die leven op de gehele werkvloer te vertalen naar een roadmap. Die road map biedt een eerste kader aan je organisatie op ethische vragen die zich het vaakst voordoen omtrent jouw AI producten of diensten.

AI implementeren in een bedrijf is niet alleen een technische bezigheid. Door klanten en werknemers op tijd te betrekken kan je verschillende obstakels identificeren voor ze zich voordoen. In groep wordt aan de hand van een aantal methodieken nagedacht over mogelijke strategieën om de digitale (AI-)transformatie goed te laten verlopen. Op welke medewerkers heeft het AI-systeem impact en wat zijn de te anticiperen effecten? Op welke manier kan het bedrijf of de organisatie hiermee omgaan en hoe kom je tot gedragen innovatie waarbij ook werknemers centraal staan?

Ralf De Wolf is professor in Nieuwe Media Studies aan de Vakgroep Communicatiewetenschappen en het Onderzoekscentrum imec-MICT-Ugent. Ralf heeft een master in de Sociologie en een doctoraat in de Media -en Communicatiestudies. Hij doet o.a. onderzoek naar mediawijsheid, AI en data-gedreven toepassingen.

Pieter Duysburgh is operational lead van het Kenniscentrum Data & Maatschappij, dat kijkt naar ethische, juridische en maatschappelijke aspecten van AI en datagedreven toepassingen en hierrond informatie en ondersteuning biedt voor bedrijven, overheden en de burger.

Sustainable AI in business |  1 SP | Ferdinand Casier , Jeroen Franssen

Artificiële intelligentie is meer dan alleen een IT-project. Het kan menselijke, juridische, operationele en ethische implicaties hebben. Om een AI-project duurzaam te maken binnen je organisatie zul je zeker met al deze aspecten rekening moeten houden.

De werkgeversorganisatie Agoria ontwikkelde een gratis online cursus met tips en tools die je kan gebruiken bij het plannen van een duurzaam AI-project, zodat iedereen die met een AI-project te maken krijgt er ook baat bij heeft. Op korte en lange termijn.

Na het volgen van de online cursus (1,5 uur) heb je een helikopterview over de menselijke, juridische, operationele en ethische implicaties, en gaan we in debat met de ontwikkelaars van de cursus.

Ferdinand Casier is Business Group Leader Digital Industries bij Agoria en staat mee aan de wieg van dit postgraduaat. Agoria is een werkgeversorganisatie die de weg baant voor alle technologie-geïnspireerde bedrijven in België die onze levenskwaliteit verhogen door de ontwikkeling en toepassing van technologische innovaties. "De levenskwaliteit verbeteren", dat is hun hoofddoelstelling.
Agoria's unieke positie, bijzondere knowhow en uitgebreid netwerk vormen de basis waarop we de context helpen creëren om het droomhuwelijk tussen ondernemingszin en technologie te versterken, ten voordele van vier elementen die elk van ons aanbelangen: de mens, de indusitrie, technologie en onze planet.

Jeroen Franssen is Senior labour market expert & Manager van Agoria's 'Be The Change' programma.

Inhoud

We gaan aan de slag met concrete AI-tools. Doelstelling van deze workshops is niet om te leren programmeren, wel om inzicht te krijgen in de meest gangbare tools en voeling te krijgen met de werking en functionaliteiten. Volgende AI platformen komen aan bod: Google en AWS.

Onderwijsleeractiviteiten

Hands-on AI workshop - AWS |  1.5 SP | Jasper Callaerts

De cloud maakt het heel erg eenvoudig voor eender wie om de steeds groter wordende hoeveelheid data bij te houden. Maar de echte waarde van de cloud ligt in de uitgebreide set aan bouwstenen die het ter beschikking stelt voor jouw applicatie.

Je ontdekt in deze workshop de verschillende mogelijkheden en services van Amazon Web Services (AWS), en krijgt inzicht in hoe AWS een belangrijke bijdrage kan leveren in business en wat de voordelen ervan zijn.

Vervolgens werken we samen een applicatie uit van A tot Z, gebruik makend van allerlei belangijke services van AWS. Je maakt kennis met de volgende concepten:

• Het uploaden en opslaan van data via S3 (Simple Storage Service)
• ETL (Extract, Transform & Load) via AWS Glue
• Een serverless architectuur opzetten via AWS Lambda
• Het implementeren van een ML algoritme via SageMaker
• Het visualiseren van resultaten via QuickSight
• Infrastructure as a Code via CloudFormation

Na deze workshop kun je zelf aan de slag gaan om je eigen architectuur uit te bouwen in AWS.

Jasper Callaerts is Data Scientist & Engineer @ InfoFarm. Hij is afgestudeerd als Wiskundig Burgerlijk Ingenieur, waar hij zijn passie voor Data Science heeft ontdekt. Slimme algoritmes schrijven op basis van allerlei ML technieken is wat hij het liefste doet. Sinds hij voor InfoFarm (een technologie bedrijf gespecialiseerd in data science diensten) werkt, heeft hij zich toegespitst op het uitwerken van Big Data & ML architecturen in de cloud, specifiek in AWS.

Verder geeft Jasper vanuit InfoFarm verscheidene workshops aan bedrijven rond Data Strategy. Hierbij gaat hij samen met die bedrijven op zoek naar hoe ze optimaal gebruik kunnen maken van data aan de hand van Artificial Intelligence.

Hands-on AI workshop - Google AI |  1.5 SP | Matthias Feys

In deze workshop ga je aan de slag met het Google Cloud platform. Je leert hoe Machine Learning concreet werkt op dit platform, je krijgt een introductie in Vertex AI en je leert gebruik maken van de training en serving AI modellen die Google ter beschikking stelt.

Matthias FEYS is CTO bij ML6. Hij richt zich op het stimuleren van technische innovatie en zorgt voor de juiste technologie-partners zodat hun klanten kunnen profiteren van de nieuwste technologische ontwikkelingen.    

Matthias krijgt energie van het coachen van technisch talent. Hij is medeoprichter & organisator van meet-ups en treedt regelmatig op als technisch adviseur voor startups en hogescholen/universiteiten. Hij is tevens een vertrouwde expert-adviseur voor het Vlaams Agentschap voor Innovatie en Ondernemerschap om inzichten te verschaffen en onderzoeksprojecten te beoordelen.

Onderwijsleeractiviteiten

Building an ethical AI use case |  3 SP

Tijdens de opleiding werk je zelfstandig een concrete AI use case uit. De use case kan zowel een nood binnen jouw bedrijf/organisatie zijn, als een extern aangeleverd onderwerp door één van de docenten of een maatschappelijke uitdaging.

Uit de succesverhalen (en minder geslaagde projecten) bij de vorige modules, laat je je inspireren voor de uitwerking van je eigen case. Je past de theorie uit de verschillende modules in praktijk toe en werkt een volledige AI-project uit. Het onderwerp moet raakvlakken hebben met meerdere aspecten van het programma Humane AI. Het gaat over een projectvoorstel, niet over de effectieve realisatie van het project.

Deze opdracht heeft tot doel de verworven kennis, inzichten en vaardigheden toe te passen in een concrete use case waarbij een specifiek bedrijfskundig probleem of opportuniteit wordt geschetst en geanalyseerd, en een oplossingsgericht actieplan wordt voorgesteld.

Je wordt voor je AI use case begeleid door een externe coach / AI-professional, die jou op regelmatige tijdstippen feedback kan geven op de voortgang van je volledige dossier.

Op het einde van de opleiding zal je de AI use case aan de hand van een presentatie en mondelinge verdediging toelichten aan een jury.