Cultuurmanagement

Onderwijsleeractiviteiten

Kick-off - praktijkgetuigenis/bezoek concertgebouw |  0 SP | Katrien Van Eeckhoutte

Katrien Van Eeckhoutte is Algemeen directeur en dagelijks bestuurder van vzw Concertgebouw Brugge. Daarnaast zetelt Katrien in het bestuur van diverse organisaties en belangenbehartigers binnen en buiten de kunstensector.

Cultuurbeleid |  1.5 SP | Jonas Rutgeerts

In deze twee sessies neemt Jonas Rutgeerts jou mee in de wondere wereld van het  Vlaams cultuurbeleid. We starten met een korte geschiedenis van het culturele landschap in Vlaanderen, om daarna het hedendaags cultuurbeleid toe te lichten. We bespreken het kunsten- en het erfgoeddecreet en belichten kort het lokale en Europese cultuurbeleid.

Daarnaast staan we uitgebreid stil bij het samengaan van culturele en maatschappelijke doelen, met andere woorden, hoe cultuur kan ingezet worden en invloed kan hebben op de samenleving. We evalueren welke profielen deelnemen aan cultuur en onderzoeken de verschillende modellen om de cultuurparticipatie te verhogen. Sleutelwoorden hierbij zijn toegankelijkheid, burgerzin, diversiteit en inclusie.

Jonas Rutgeerts is als postdoctoraal onderzoeker verbonden aan Centrum voor Culturele Studies (KU Leuven). Hij behaalde een doctoraat in de filosofie aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte (KU Leuven). Zijn onderzoek spits zich voornamelijk toe op dans als artistieke en socio-culturele praktijk enerzijds en op Vlaams cultuurbeleid anderzijds.

Organisatievormen |  1.5 SP | Nikolas Cloet

Kenmerken en werking

• Welke organisatievormen zijn courant in de cultuursector?
• Wat is het verschil tussen de commerciële organisatievormen (nv, bvba) en de niet-commerciële organisatievormen (feitelijke vereniging, vzw)?
• Wat brengt het nieuwe Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen?
• Wat zijn de voor- en nadelen van de verschillende opties?

Bestuur en good governance

• Wat houdt het ‘besturen’ en het ‘vertegenwoordigen’ van een organisatie precies in?
• Wanneer is er mogelijk bestuurdersaansprakelijkheid en hoe kan dit vermeden worden?
• Kennismaking met ‘deugdelijk bestuur’ of ‘good governance’ in de cultuursector.

Nikolas Cloet is opleidingshoofd van de bachelor cultuurmanagement bij de VIVES hogeschool.

Onderwijsleeractiviteiten

Strategisch management |  4 SP | Jos Billen

• Missie en visie: een praktische oefening rond het bepalen van een overkoepelende richting en kader. Hoe bouwen we een beleid voor de komende jaren?
• Plannen & resultaten: effectiviteit realiseren en opvolgen. Hoe gaan we het gekozen beleid vertalen in een plan en ervoor zorgen dat dit plan maximaal in resultaten wordt vertaald?
• Organiseren van de cultuur, structuur en werking: efficiëntie op het niveau van de organisatie, teams en de individuele medewerker. We kennen ons beleid, we hebben ons plan en we weten welke resultaten we willen behalen: hoe kunnen we ons op de meest efficiënte en effectieve wijze organiseren?
• Betrokkenheid van medewerkers: meer dan motiveren van mensen.
  Het zijn uiteindelijk de medewerkers die bepalen of een beleid voedingsbodem vindt, of de resultaten worden behaald, of de organisatiewerking efficiënt verloopt. We onderzoeken hier hoe we maximaal het menselijke potentieel kunnen aanspreken en inzetten.
• Externe oriëntatie: optimale benadering van doelgroepen en externe partners. Alle inspanningen die we als organisatie doen, dienen op één of andere wijze een toegevoegde waarde op te leveren voor de dienstverlening aan onze diverse doelgroepen. Hoe vertalen we ons beleid en onze aanpak dusdanig dat dit als een meerwaarde door onze ‘cliënten’ wordt gepercipieerd ?

Naast concepten en instrumenten voor aanpak, krijg je een groot aantal voorbeelden, tips en tricks voor concrete toepassingen. We vertalen de aanpak en voorbeelden telkens naar de eigen werksituatie.

De inhoud van deze module is dusdanig opgebouwd dat deze bruikbaar is voor alle niveaus van leidinggevenden en teamleiders. Strategie situeert zich op het hoogste niveau, maar alle resultaatsgebieden in de organisatie vertrekken ook van een beleidskader: bv. personeel, financiën, aankoop, enz. Elk project, elke actie op zich vraagt om visie, een plan, resultaten, betrokken medewerkers en samenwerking.

Jos Billen is Senior Consultant en zaakvoerder bij Verus Consult. Hij heeft meer dan 30 jaren ervaring op gebied van het coachen en begeleiden van KMO’s en Non for Profit organisaties. Dit op domeinen als strategie, planning, optimaliseren van de resultaten en cijfers, organisatie- en efficiëntie-ontwikkeling, alle aspecten van personeelsbeleid en HR systemen, ontwikkelen van samenwerking & profilering ten aanzien van de diverse interne en externe doelgroepen. De aanpak is gebaseerd op maatwerk, pragmatisme, resultaatsgerichtheid en een geïntegreerde benadering.

Onderwijsleeractiviteiten

Leiderschap |  4 SP | Jos Billen

• Self management: Anderen managen begint bij jezelf. Leer tijd maken voor leiderschap, management en coachen.
• Leiderschap: Leiderschap gaat om de uitbouw van een sterke motiverende relatie met alle medewerkers. Ja, maar hoe dan? We doen de basisprincipes uit de doeken en bespreken een uitgebreide reeks van tips en trics die elke leidinggevende kan helpen om geloofwaardigheid als leider uit te bouwen.
• Resultaatsgericht management: Er is een groot verschil tussen hard werken en het bereiken van resultaten. De organisatie heeft bepaalde doelen voor ogen, maar hoe vertaal je die naar individuele uitdagingen, resultaten en engagement? Met deze module zie je opnieuw het bos door de bomen.
• Situationeel leidinggeven en coachen: Medewerkers vragen om steun en leiding. Maar iedereen is anders. Dat betekent dan ook dat je je aanpak moet afstemmen op de behoeften van teams en individuele medewerkers. We tonen je hoe dat moet.
• Change management: Stilstaan is achteruitgaan. Het efficiënt managen van veranderingen is niet evident. Mensen neigen naar behoud en voorspelbaarheid. In dit onderdeel reiken we de basisprincipes aan rond het succesvol managen van verandering.

Opnieuw krijgt de deelnemer naast concepten en instrumenten voor aanpak, een groot aantal voorbeelden, tips en tricks voor concrete toepassingen. We vertalen de aanpak en voorbeelden telkens naar de eigen werksituatie. De inhoud van deze module is eveneens opgebouwd zodat de inzichten bruikbaar zijn voor alle niveaus van leidinggevenden en teamleiders.

Jos Billen is Senior Consultant en zaakvoerder bij Verus Consult. Hij heeft meer dan 30 jaren ervaring op gebied van het coachen en begeleiden van KMO’s en Non for Profit organisaties. Dit op domeinen als strategie, planning, optimaliseren van de resultaten en cijfers, organisatie- en efficiëntie-ontwikkeling, alle aspecten van personeelsbeleid en HR systemen, ontwikkelen van samenwerking & profilering ten aanzien van de diverse interne en externe doelgroepen. De aanpak is gebaseerd op maatwerk, pragmatisme, resultaatsgerichtheid en een geïntegreerde benadering.

Onderwijsleeractiviteiten

Financieel management |  4 SP | Sylvia Thienpont

Financiële soliditeit is dé garantie dat je organisatie ook in de toekomst haar maatschappelijk doel zal kunnen realiseren.

Vooreerst staan we stil bij het wettelijk kader dat van belang is voor de vereniging, daarnaast komen de basisprincipes en -technieken van het dubbel boekhouden aan bod. Dit dubbel boekhouden resulteert in een jaarrekening. (Je hebt geen boekhoudkundige voorkennis nodig.)

Maar financieel beleid gaat veel verder dan louter boekhouding. Via management accounting technieken kan men een langetermijnstrategie uitwerken en realiseren. Cruciaal hierbij zijn:

• Financiële analyse: Aan de hand van de jaarrekening kan men de financiële gezondheid van de organisatie bepalen. Is de organisatie gezond gefinancierd? Zal zij haar financiële korte- en langetermijnverplichtingen kunnen nakomen?
• Begrotingsbeleid: Hoe komt een begroting of budget  tot stand? Hoe ga je om met projectbegrotingen? Wanneer is een begroting sluitend?
• Kostprijscalculatie: Welke elementen zijn belangrijk voor het bepalen van een correcte kostprijs? Wat is het belang van contributiebenadering?
• BTW: We staan stil bij de benadering van btw binnen de sector en gaan na wat de invloed van het btw-regime is op onder meer het begrotingsbeleid en de kostprijscalculatie

Sylvia Thienpont is Gecertificeerd fiscaal accountant ITAA en Product Manager social profit bij SBB Accountants & Adviseurs. Na een loopbaan in de social profit begeleidt ze vanuit haar functie bij SBB al meer dan 10 jaar organisaties op beleidsmatig, boekhoudkundig en fiscaal vlak. Ze volgt zowel intern als extern de ontwikkelingen binnen de sector op de voet.

Subsidies en partnerships |  1 SP | Sophie Detremmerie

Subsidies

• Overzicht subsidies op alle overheidsniveaus: inzicht in de subsidiemogelijkheden op Europees, Vlaams, regionaal, provinciaal en gemeentelijk niveau.
• Aanpak om subsidies te verkrijgen: we bekijken welke methoden mogelijk zijn
• Dossier & budget opstellen: werken in functie van de respectievelijke overheidspartij
• Dossier afhandelen na realisatie: inhoudelijk en financieel
• Voorbeelden uit de praktijk

Partnerships

• Overzicht van de eigen middelen van een cultuurorganisatie: Ticketing, sponsoring & partnerships, zaalverhuur, privé-events, de vrienden van, coproducties, ...
• Doelstellingen, evolutie returnplan (communicatie, hospitality, brand activation, storyline)
• Hoe vind je een sponsor, hoe verloopt een sponsormeeting, hoe maak je een gepast voorstel op, wat staat er in een contract?
• Welke moeilijkheden ondervind je bij het zoeken naar middelen en hoe kan je die aanpakken? We spreken over digitalisering, datadriven marketing, te klein zijn, ...
• Praktische tips en voorbeelden

Sophie Detremmerie is COO bij the World Choir Games. Deze Olympische Spelen voor zangkoren gaan door in november 2021 in Antwerpen en Gent, en maken deel uit van het topevenementenbeleid van de Vlaamse Overheid. Daarvoor had zij een lange carrière bij het Festival van Vlaanderen Gent en Brussel als Managing Director, verantwoordelijk voor het zakelijke beleid met een focus op sponsoring. Ze was ook jaren lid van de jury bij de Belgian Sponsorship Awards. 

Financieringsmix |  1 SP | Isabelle De Voldere

In de laatste module rond financiering nemen we eerst een breder perspectief op de verschillende vormen van (aanvullende) financiering die organisaties in de cultuursector kunnen aanspreken, naargelang hun noden en karakteristieken: subsidies, marktfinanciering, informele financiering. We bespreken instrumenten als de tax shelter en cultuurlening om aanvullende financiering in de cultuursector te ondersteunen.

In het tweede deel zoomen we in op crowdfunding als een specifieke vorm van informele financiering.

Crowdfunding maakt de laatste jaren zijn opmars als innovatieve financieringstool voor projecten, organisaties en ondernemers in alle sectoren. Ook de culturele sector verkent de mogelijkheden van crowdfunding. En deze mogelijkheden reiken verder dan louter (aanvullende) financiering aantrekken. Crowdfunding biedt ook kansen om op een andere manier aan publiekwerking en community building te doen, aan nieuwe vormen van communicatie te doen, een platform te zijn voor marktonderzoek.

Maar crowdfunding is geen ‘easy money’. Een goede crowdfunding campagne opzetten vraagt een scherp inzicht in de eigen doelstellingen, sterke communicatievaardigheden en de nodige tijdsinvesteringen.

In welke mate wordt crowdfunding gebruikt in de culturele sector? Welke bedragen worden gemiddeld opgehaald? Hoe kies je het juiste platform? Wat zijn de do’s en don’ts bij het opzetten van een campagne? Naast de cijfers bespreken we diverse praktijkvoorbeelden, waarbij je een goed beeld krijgt van wat crowdfunding (niet) kan betekenen.

Isabelle De Voldere is senior onderzoeker bij IDEA Consult. Haar professionele interesse gaat al 20 jaar uit naar het stimuleren van de bijdrage van cultuur, creativiteit en innovatie tot regionale ontwikkeling. Zo zette ze in de voorbije jaren actief in op het versterken van de culturele en creatieve ecosystemen in Vlaanderen en Europa. Ze leidde verschillende projecten in opdracht van onder andere (regionale, federale en Europese) overheidsinstanties, intermediaire organisaties en sectorvertegenwoordigers rond financiering, ondernemerschap, business modelling, de impact van digitalisering.

Onderwijsleeractiviteiten

HR reporting - initiatie in Power BI |  1 SP | Koen De Witte

Hoe kan je data optimaal aanwenden om HR-beslissingen te nemen?

In deze sessie leer je meer over HR analytics, en ga je aan de slag met een voorbeelddatabase in Power BI Desktop. Je leert data samenvoegen en structureren, data analyseren met o.a. measurements, en draaitabellen en -grafieken maken. Je leert dus de belangrijkste informatie van een HR rapport weergeven in één oogopslag in een interactief dashboard.

Koen de Witte is een freelance dataconsultant. Hij heeft meer dan 20 jaar bedrijfservaring in verschillende rollen van account manager tot leidinggevende posities met volledige P&L verantwoordelijkheid. Overal zag Koen dat bedrijven moeite hebben om hun data goed te gebruiken, en hij ontwikkelde zijn Excelvaardigheden om de efficiëntie van hem en zijn collega's sterk te verbeteren door verschillende simulatie-, offerte- en P&L-tools te maken.

In 2017 besloot Koen zich exclusief te wijden aan zijn datapassie met zijn bedrijf Exekute, en stortte zich voornamelijk op SQL Server en Power BI, waarvoor hij Microsoft-gecertifieerd is.

Koens achtergrond in het bedrijfsleven stelt hem in staat om de behoeften en doelen van bedrijven grondig te begrijpen, en dit te vertalen naar een passende technische oplossing. Zijn focus ligt op verhoogde efficiëntie en een positief bedrijfsresultaat.

Human resources management |  4 SP | Jos Billen

• Hr Beleid
  We onderzoeken hoe een werkbaar personeelsbeleid kan worden uitgewerkt waarbij het maximaal benutten van het beschikbare menselijke potentieel en de creatie van maximale betrokkenheid voorop staan. Hoe creëren we een win – win verhaal voor de organisatie en de individuele medewerker

• De fundamenten
  Wat zijn de meest kritische principes en instrumenten teneinde een personeelsvisie in de praktijk te brengen. Hoe zorgen we ervoor dat medewerkers zich daadwerkelijk engageren? Hoe zorgen we voor retentie van onze sterke medewerkers? Hoe vinden we een evenwicht tussen menselijke kwaliteiten en potentieel enerzijds en een realistische personeelskost anderzijds? Het zijn slechts enkele invalshoeken maar we bekijken hier een reeks van voorbeelden die voor de deelnemers naar hun eigen context kunnen worden vertaald en gehanteerd.

• Vinden en binden van medewerkers
  We hoeven niet te vertellen dat gedreven en competente medewerkers vinden niet evident is. Hier maken we je wegwijs in het samenspel van employer branding, job marketing, talent sourcing, selectie, assessment, onthaal en begeleiding.

• Talent- en performance management
  Hoe gebruiken we het beschikbare talent zo optimaal mogelijk? We besteden aandacht aan functioneringsgesprekken, ontwikkelingsplannen en evaluatie. We leren werken met KPI’s, gekoppeld aan een globaal vormingsbeleid en kansen op groei (verticaal of horizontaal).

• Renumeratie van medewerkers
  Werknemers vergoeden draait rond veel meer dan centen alleen. We bekijken alle vormen van verlonen en belonen. Hoe kunnen we deze systematiek maatgericht maken voor onze eigen organisatie ook al zijn we gebonden door sectorafspraken.

• Employability is de toekomst voor HR
  Iedereen langer aan de slag, het is een thema dat ons allemaal bezighoudt. We lichten ook het arbeidsorganisatieconcept ‘het Nieuwe Werken’ toe en bespreken de evolutie naar een flexibele lerende organisatie.

Jos Billen is Senior Consultant en zaakvoerder bij Verus Consult. Hij heeft meer dan 30 jaren ervaring op gebied van het coachen en begeleiden van KMO’s en Non for Profit organisaties. Dit op domeinen als strategie, planning, optimaliseren van de resultaten en cijfers, organisatie- en efficiëntie-ontwikkeling, alle aspecten van personeelsbeleid en HR systemen, ontwikkelen van samenwerking & profilering ten aanzien van de diverse interne en externe doelgroepen. De aanpak is gebaseerd op maatwerk, pragmatisme, resultaatsgerichtheid en een geïntegreerde benadering.

Onderwijsleeractiviteiten

Externe communicatie en storytelling |  3 SP | Rudy Pieters

Externe communicatie:

• Principes voor efficiënte communicatie in social profit, zowel online als offline. Na dit onderdeel heb je inzicht in de belangrijkste uitdagingen voor communicatie vandaag: de rol van digitale en sociale media, de impact van Google, het belang van beelden en de rol van de pers.
• Hoe maak ik een goed communicatieplan?
  Je leert de belangrijkste bouwstenen voor je communicatieplan optimaal gebruiken zoals analyse, strategie, acties en customer journey.

Storytelling:

• Wat is storytelling eigenlijk? Waarom is het zo belangrijk geworden? 
• Hoe bouwen we een goed verhaal op? Uit welke onderdelen bestaat het? 
• Hoe creëren we een spanningsboog? 
• Hoe communiceren we precies over onze organisatie en onze activiteiten aan de hand van verhalen? 
• En op welke manier verwerken we verhalen in onze website, onze sociale media, onze visuele communicatie en onze presentaties?

We voorzien bij elk deel praktijkvoorbeelden en oefeningen uit de sociale en culturele sector.

Rudy Pieters is Communicatiecoördinator bij Sensoa en storytellingcoach bij Verhalenmakers.

Marketing en sales |  0.5 SP | Bert Vanlaere

Van publieksonderzoek tot customer experience

Inzicht in uw klanten. Dat vormt de basis van effectieve marketing en sales. Hoe begint u daaraan? Welke methodes past u toe om het resultaat van uw marketing te versterken? Hoe kan u uw impact binnen de organisatie vergroten?

• Doelgroepen bepalen (persona’s)
• Customer Journey in kaart brengen
• Productontwikkeling (prijs, promotiemix en online ticketing)
• Content marketing
• Marketing automation
• Marketing analyse & rapportering

Bert Vanlaere is coördinator communicatie, marketing & sales in het Concertgebouw Brugge.

Copywriting & verbal branding |  0.5 SP | Bavo Van Landeghem

Via taal je lezer in beweging brengen. Voor copywriters is dat het kloppende hart in elke tekst. Wat heb je hiervoor nodig? 26 letters en 9 praktische technieken. En vooral je creatieve brein.

Na dit vak weet je ‘all words are equal but some words are more equal than others’. Ervaar een oprechte ode aan de kracht van taal – meteen toe te passen op je eigen online of offline werve(le)nde teksten.

Bavo Van Landeghem – oprichter en zaakvoerder Scriptorij – combineert the sky van een opleiding communicatiewetenschappen met the limits van een taalkundige. Als taalstrateeg helpt hij organisaties op zoek te gaan naar hun eigen taal-dna en verbal branding om via de juiste woorden hun publiek in beweging te brengen. Al meer dan 2500 personen volgden zijn training Werve(le)nd Schrijven. Hij is een gepassioneerd trainer-spreker op seminaries, workshops of events.

Onderwijsleeractiviteiten

Adviesnota cultuurmanagement |  3 SP

Met de adviesnota toon je dat je de kennis en ervaring die je hebt opgedaan tijdens het postgraduaat Cultuurmanagement kunt verwerken en toepassen in een concrete situatie in het werkveld.

Het onderwerp moet raakvlakken hebben met één of meerdere aspecten van het programma ‘Cultuurmanagement’.

Je schrijft een advies omtrent een concrete uitdaging binnen een cultuurbedrijf of -organisatie. Dit kan de organisatie zijn waar je werkzaam bent, maar kan ook een externe organisatie zijn. De doelstelling van deze adviesnota is dat je een nuttig instrument hebt voor je organisatie waarbij je een uitdaging concreet aanpakt.

De adviesnota wordt op het einde van het academiejaar verdedigd voor een jury. Elk jurylid heeft zijn eigen insteek en zal op zijn/haar manier je onderwerp benaderen tijdens de vraagstelling. Dit maakt het extra boeiend.