Cultuurmanagement

Onderwijsleeractiviteiten

Praktijkgetuigenis/bezoek concertgebouw |  0.0 SP | Katrien Van Eeckhoutte

Katrien Van Eeckhoutte is Algemeen directeur en dagelijks bestuurder van vzw Concertgebouw Brugge. Daarnaast zetelt Katrien in het bestuur van diverse organisaties en belangenbehartigers binnen en buiten de kunstensector.

Cultuurbeleid |  1.5 SP | Jonas Rutgeerts

In deze twee sessies neemt Jonas Rutgeerts jou mee in de wondere wereld van het  Vlaams cultuurbeleid. We starten met een korte geschiedenis van het culturele landschap in Vlaanderen, om daarna het hedendaags cultuurbeleid toe te lichten. We bespreken het kunsten- en het erfgoeddecreet en belichten kort het lokale en Europese cultuurbeleid.

Daarnaast staan we uitgebreid stil bij het samengaan van culturele en maatschappelijke doelen, met andere woorden, hoe cultuur kan ingezet worden en invloed kan hebben op de samenleving. We evalueren welke profielen deelnemen aan cultuur en onderzoeken de verschillende modellen om de cultuurparticipatie te verhogen. Sleutelwoorden hierbij zijn toegankelijkheid, burgerzin, diversiteit en inclusie.

Jonas Rutgeerts is als postdoctoraal onderzoeker verbonden aan Centrum voor Culturele Studies (KU Leuven). Hij behaalde een doctoraat in de filosofie aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte (KU Leuven). Zijn onderzoek spits zich voornamelijk toe op dans als artistieke en socio-culturele praktijk enerzijds en op Vlaams cultuurbeleid anderzijds.

Organisatievormen |  1.5 SP | Nikolas Cloet

Kenmerken en werking

• Welke organisatievormen zijn courant in de cultuursector?
• Wat is het verschil tussen de commerciële organisatievormen (nv, bvba) en de niet-commerciële organisatievormen (feitelijke vereniging, vzw)?
• Wat brengt het nieuwe Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen?
• Wat zijn de voor- en nadelen van de verschillende opties?

Bestuur en good governance

• Wat houdt het ‘besturen’ en het ‘vertegenwoordigen’ van een organisatie precies in?
• Wanneer is er mogelijk bestuurdersaansprakelijkheid en hoe kan dit vermeden worden?
• Kennismaking met ‘deugdelijk bestuur’ of ‘good governance’ in de cultuursector.

Nikolas Cloet is opleidingshoofd van de bachelor cultuurmanagement bij de VIVES hogeschool.

Onderwijsleeractiviteiten

Strategisch management |  4.0 SP | Rudy Pieters

Het onderdeel Strategisch management bestaat uit 5 delen:

1. Eerst ga je je organisatie grondig analyseren, zowel extern als intern, en leer je de elementen herkennen die cruciaal zijn om je strategie te bepalen. Tools en modellen die je hier gebruikt, zijn onder meer de SWOT- en DESTEP-analyse.
2. Op basis van de analyse ga je de strategie bepalen, met onder meer missie en visie, doelgroep bepaling, positionering en waarde propositie. Tools en modellen die je hier gebruikt, zijn onder meer de Golden Circle en het Business Model Canvas.
3. De strategie zet je vervolgens om in plannen: een strategisch plan en operationele plannen voor alle belangrijke domeinen in je organisatie.Tools en modellen die je hier gebruikt, zijn onder meer KPI’s en de 4 Kwadranten van Covey.  
4. Bij de implementatie van de plannen moet je vanuit het management continu de voortgang opvolgen, en bijsturen als je organisatie bepaalde doelstellingen niet haalt. Tools en modellen die je hier gebruikt, zijn onder meer boordtabellen en het Kano-model.
5. Tot slot ga je je hele strategie evalueren. De werkelijkheid verandert voortdurend. Door je strategie regelmatig onder de loep te nemen, pas je je organisatie daaraan aan.

In elk deel toetsen we de theorie meteen aan de praktijk via voorbeelden uit de cultuursector. Je maakt ook in elk deel oefeningen met de belangrijkste modellen en tools.

Rudy Pieters is consultant strategie, marketing, communicatie en storytelling bij Verhalenmakers.

Onderwijsleeractiviteiten

Ontwikkelingspotentieel |  1.0 SP | Jos Billen

In deze sessies staan we stil bij de loopbaan van de cursist en het ontwikkelen van potentieel op alle vlakken: als individu, als teamlid, als leidinggevende, maar ook als mens/teamlid/leidinggevende in een veranderende omgeving.

• Waar sta je vandaag?
• Waar wil je naartoe?
• Hoe doe je het vandaag?
• Welke zijn de ontbrekende schakels om te groeien en te geraken waar je wil staan?

We doen dit aan de hand van voorbeelden en oefeningen waarbij de interactie en feedback tussen de deelnemers wordt gestimuleerd. We hanteren ook tools die de deelnemers worden aangeleerd en later in hun eigen praktijk kunnen hanteren.

Maar ook het ontwikkelingspotentieel als teamlid en leidinggevende komen aan bod. Hierbij gaat de aandacht niet enkel uit naar het eigen aandeel binnen het functioneren, maar ook naar de impact van een veranderende omgeving, en naar verschillende vormen van communicatie en samenwerking.

Jos Billen is Senior Consultant en zaakvoerder bij Verus Consult. Hij heeft meer dan 30 jaren ervaring op gebied van het coachen en begeleiden van KMO’s en Non for Profit organisaties. Dit op domeinen als strategie, planning, optimaliseren van de resultaten en cijfers, organisatie- en efficiëntie-ontwikkeling, alle aspecten van personeelsbeleid en HR systemen, ontwikkelen van samenwerking & profilering ten aanzien van de diverse interne en externe doelgroepen. De aanpak is gebaseerd op maatwerk, pragmatisme, resultaatsgerichtheid en een geïntegreerde benadering.

Leadership |  3.0 SP | Jos Billen

• Self management: Anderen managen begint bij jezelf. Leer tijd maken voor leiderschap, management en coachen.
• Leiderschap: Leiderschap gaat om de uitbouw van een sterke motiverende relatie met alle medewerkers. Ja, maar hoe dan? We doen de basisprincipes uit de doeken en bespreken een uitgebreide reeks van tips en trics die elke leidinggevende kan helpen om geloofwaardigheid als leider uit te bouwen.
• Resultaatsgericht management: Er is een groot verschil tussen hard werken en het bereiken van resultaten. De organisatie heeft bepaalde doelen voor ogen, maar hoe vertaal je die naar individuele uitdagingen, resultaten en engagement? Met deze module zie je opnieuw het bos door de bomen.
• Situationeel leidinggeven en coachen: Medewerkers vragen om steun en leiding. Maar iedereen is anders. Dat betekent dan ook dat je je aanpak moet afstemmen op de behoeften van teams en individuele medewerkers. We tonen je hoe dat moet.
• Change management: Stilstaan is achteruitgaan. Het efficiënt managen van veranderingen is niet evident. Mensen neigen naar behoud en voorspelbaarheid. In dit onderdeel reiken we de basisprincipes aan rond het succesvol managen van verandering.

Opnieuw krijgt de deelnemer naast concepten en instrumenten voor aanpak, een groot aantal voorbeelden, tips en tricks voor concrete toepassingen. We vertalen de aanpak en voorbeelden telkens naar de eigen werksituatie. De inhoud van deze module is eveneens opgebouwd zodat de inzichten bruikbaar zijn voor alle niveaus van leidinggevenden en teamleiders.

Jos Billen is Senior Consultant en zaakvoerder bij Verus Consult. Hij heeft meer dan 30 jaren ervaring op gebied van het coachen en begeleiden van KMO’s en Non for Profit organisaties. Dit op domeinen als strategie, planning, optimaliseren van de resultaten en cijfers, organisatie- en efficiëntie-ontwikkeling, alle aspecten van personeelsbeleid en HR systemen, ontwikkelen van samenwerking & profilering ten aanzien van de diverse interne en externe doelgroepen. De aanpak is gebaseerd op maatwerk, pragmatisme, resultaatsgerichtheid en een geïntegreerde benadering.

Persoonlijke interactie |  1.0 SP | Sven Garreyn

In deze sessies staan we uitgebreid stil bij persoonlijke interactie. Wat is communicatie en interactie? En wat betekent dit voor communicatie en interactie op de werkvloer? We bekijken verschillende vormen van interactie in een professionele context: een vergadering met meerdere personen (met interne collega's en met externen), een één-op-één-gesprek, mailverkeer, telefoongesprek, Teams-gebruik, een voordracht of presentatie. We maken ook de link met HR en staan stil bij belangrijke communicatiefactoren bij een sollicitatiegesprek, een functioneringsgesprek, een slechtnieuwsgesprek. Er worden concrete tips aangereikt zoals duidelijke formulering, respectvolle en open houding (zowel verbaal als non-verbaal), eerlijke communicatie, kritische blik naar het standpunt van de ontvanger, enz.

Daarna wordt de brug gelegd naar multiculturele communicatie. Er is een verschil tussen culturen en als we die iets beter kunnen begrijpen, dan kan de communicatie tussen verschillende culturen begripvoller, empathischer en met minder frustraties gevoerd worden.

Tenslotte worden een aantal bekende theorieën toegelicht (Insights Model en de Roos van Leary) die een rol spelen en die begrip geven in interactie tussen mensen en binnen teams.

Op het einde van de lessen wordt een groepsdebat georganiseerd waarin verschillende partijen een verschillend standpunt moeten innemen en op het einde van de dag toch met een compromis naar buiten moeten komen. Op die manier wordt de theorie onmiddellijk ook toegepast in de praktijk.

Sven Garreyn is HR Consultant bij PHR Consulting, een HR-dienstverlenende organisatie die voornamelijk actief is in West- en Oost-Vlaanderen, en ook in Antwerpen en Vlaams-Brabant. Sven heeft een masterdiploma Meertalige Communicatie en een postgraduaat HRM, en is een kleine tien jaar actief binnen generalistische HR. De laatste jaren heeft hij heel vaak in internationale en multiculturele organisaties gewerkt als HR Partner of HR Consultant en heeft dan ook ervaring met de sterktes en de valkuilen van een dergelijke professionele omgeving. Daarnaast werkt Sven van tijd tot tijd achter de schermen van PHR mee aan de social media.

Onderwijsleeractiviteiten

Human resources management |  3.0 SP | Camille Meert

• Hr Beleid
  We onderzoeken hoe een werkbaar personeelsbeleid kan worden uitgewerkt waarbij het maximaal benutten van het beschikbare menselijke potentieel en de creatie van maximale betrokkenheid voorop staan. Hoe creëren we een win – win verhaal voor de organisatie en de individuele medewerker

• De fundamenten
  Wat zijn de meest kritische principes en instrumenten teneinde een personeelsvisie in de praktijk te brengen. Hoe zorgen we ervoor dat medewerkers zich daadwerkelijk engageren? Hoe zorgen we voor retentie van onze sterke medewerkers? Hoe vinden we een evenwicht tussen menselijke kwaliteiten en potentieel enerzijds en een realistische personeelskost anderzijds? Het zijn slechts enkele invalshoeken maar we bekijken hier een reeks van voorbeelden die voor de deelnemers naar hun eigen context kunnen worden vertaald en gehanteerd.

• Vinden en binden van medewerkers
  We hoeven niet te vertellen dat gedreven en competente medewerkers vinden niet evident is. Hier maken we je wegwijs in het samenspel van employer branding, job marketing, talent sourcing, selectie, assessment, onthaal en begeleiding.

• Talent- en performance management
  Hoe gebruiken we het beschikbare talent zo optimaal mogelijk? We besteden aandacht aan functioneringsgesprekken, ontwikkelingsplannen en evaluatie. We leren werken met KPI’s, gekoppeld aan een globaal vormingsbeleid en kansen op groei (verticaal of horizontaal).

• Renumeratie van medewerkers
  Werknemers vergoeden draait rond veel meer dan centen alleen. We bekijken alle vormen van verlonen en belonen. Hoe kunnen we deze systematiek maatgericht maken voor onze eigen organisatie ook al zijn we gebonden door sectorafspraken.

• Werk organiseren in een fluïde context. Trends en rol van HR in de toekomst.
  In onze steeds veranderende werkomgeving is het organiseren van werk een uitdaging geworden. Nieuwe technologieën, globalisering en de opkomst van remote werken hebben geleid tot een meer fluïde werkomgeving waarin traditionele organisatiestructuren niet altijd meer passen. Daarnaast hebben deze veranderingen ook invloed op de manier waarop mensen werken en hun verwachtingen van werk, leidinggevenden en werkgevers.
  In deze sessie gaan we dieper in op deze trends en kijken we naar de rol die HR zal spelen in de toekomst om deze uitdagingen aan te gaan. We bespreken de belangrijkste uitdagingen voor organisaties en HR, en hoe zij kunnen omgaan met deze veranderingen om de flexibiliteit, wendbaarheid en innovatie te vergroten.

Camille Meert is een ondernemer en organisatiecoach die gespecialiseerd is in strategisch HR en mensgericht ondernemen. Ze is de eigenaar van Strictly Human, een bedrijf dat KMO's ondersteunt bij het ontwikkelen van een effectief HR-beleid, en Mindful Me, een platform voor mindfulness-training en coaching. Camille is ervan overtuigd dat persoonlijk leiderschap en sterke menselijke relaties de sleutel zijn tot succesvol ondernemen, en is gepassioneerd door teamdynamica en het bouwen van een positieve bedrijfscultuur. Ze zet zich in voor het helpen van organisaties bij het creëren van een werkomgeving waarin werknemers zich kunnen ontwikkelen en groeien, en waarin de mens centraal staat.

Sociaal overleg en arbeidsverhoudingen in de onderneming |  1.0 SP | Jan Vanthournout

Dit opleidingsonderdeel geeft je inzicht in de juridische aspecten van het sociaal overleg.  De sociale dialoog wordt in zijn historische context geplaatst en voorzien van  een kritische commentaar.

De docent besteedt aandacht aan:

• De evolutie van coalitieverbod naar vakbondsvrijheid
• De sociale gesprekspartners
• De rechtspositie van werknemers- en werkgeversorganisaties (nationaal/supranationaal)
• De publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie (nationaal/regionaal)
• De paritaire comités
• Het sociaal overleg op ondernemingsvlak:
  - De ondernemingsraad
  - Het CPBW
  - Sociale verkiezingen en ontslagbescherming van personeelsafgevaardigden
  - De vakbondsafvaardiging
• Supranationaal overleg (EOR, SE,…)
• De collectieve arbeidsovereenkomst
• Collectieve conflicten (nationaal/internationaal) met gevallenstudie

Waar nodig wordt de link gelegd met het individueel arbeidsrecht.

Jan Vanthournout is Senior HR Legal Manager bij sdworx.

Initiatie in Power BI |  1.0 SP | Kelly Decroock

Hoe kan je data optimaal aanwenden om HR-beslissingen te nemen?

In deze sessies krijgen de cursisten een initiatie in Power BI aan de hand van HR data. We gaan aan de slag met een voorbeelddatabase in Power BI Desktop. We bekijken hoe we dit platform kunnen gebruiken om data te structureren en te analyseren en werken een dynamisch dashboard uit.

Op het einde van deze sessies hebben de cursisten een duidelijk zicht op hoe information management systemen kunnen bijdragen aan efficiënte data-gedreven besluitvorming.

Kelly Decroock is actief als business analyst en coördinator van het team business reporting bij hogeschool VIVES. Ze is gepassioneerd door alles wat met datamanagement en rapportering te maken heeft. Ze geeft al meer dan 15 jaar opleiding rond deze thema's.

Onderwijsleeractiviteiten

Financieel management |  4.0 SP | Sylvia Thienpont

Financiële soliditeit is dé garantie dat je organisatie ook in de toekomst haar maatschappelijk doel zal kunnen realiseren.

Vooreerst staan we stil bij het wettelijk kader dat van belang is voor de vereniging, daarnaast komen de basisprincipes en -technieken van het dubbel boekhouden aan bod. Dit dubbel boekhouden resulteert in een jaarrekening. (Je hebt geen boekhoudkundige voorkennis nodig.)

Maar financieel beleid gaat veel verder dan louter boekhouding. Via management accounting technieken kan men een langetermijnstrategie uitwerken en realiseren. Cruciaal hierbij zijn:

• Financiële analyse: Aan de hand van de jaarrekening kan men de financiële gezondheid van de organisatie bepalen. Is de organisatie gezond gefinancierd? Zal zij haar financiële korte- en langetermijnverplichtingen kunnen nakomen?
• Begrotingsbeleid: Hoe komt een begroting of budget  tot stand? Hoe ga je om met projectbegrotingen? Wanneer is een begroting sluitend?
• Kostprijscalculatie: Welke elementen zijn belangrijk voor het bepalen van een correcte kostprijs? Wat is het belang van contributiebenadering?
• BTW: We staan stil bij de benadering van btw binnen de sector en gaan na wat de invloed van het btw-regime is op onder meer het begrotingsbeleid en de kostprijscalculatie

Sylvia Thienpont is Gecertificeerd fiscaal accountant ITAA en Product Manager social profit bij SBB Accountants & Adviseurs. Na een loopbaan in de social profit begeleidt ze vanuit haar functie bij SBB al meer dan 10 jaar organisaties op beleidsmatig, boekhoudkundig en fiscaal vlak. Ze volgt zowel intern als extern de ontwikkelingen binnen de sector op de voet.

Subsidies en partnerships |  1.0 SP | Sophie Detremmerie

Subsidies

• Overzicht subsidies op alle overheidsniveaus: inzicht in de subsidiemogelijkheden op Europees, Vlaams, regionaal, provinciaal en gemeentelijk niveau.
• Aanpak om subsidies te verkrijgen: we bekijken welke methoden mogelijk zijn
• Dossier & budget opstellen: werken in functie van de respectievelijke overheidspartij
• Dossier afhandelen na realisatie: inhoudelijk en financieel
• Voorbeelden uit de praktijk

Partnerships

• Overzicht van de eigen middelen van een cultuurorganisatie: Ticketing, sponsoring & partnerships, zaalverhuur, privé-events, de vrienden van, coproducties, ...
• Doelstellingen, evolutie returnplan (communicatie, hospitality, brand activation, storyline)
• Hoe vind je een sponsor, hoe verloopt een sponsormeeting, hoe maak je een gepast voorstel op, wat staat er in een contract?
• Welke moeilijkheden ondervind je bij het zoeken naar middelen en hoe kan je die aanpakken? We spreken over digitalisering, datadriven marketing, te klein zijn, ...
• Praktische tips en voorbeelden

Sophie Detremmerie is COO bij the World Choir Games. Deze Olympische Spelen voor zangkoren gaan door in november 2021 in Antwerpen en Gent, en maken deel uit van het topevenementenbeleid van de Vlaamse Overheid. Daarvoor had zij een lange carrière bij het Festival van Vlaanderen Gent en Brussel als Managing Director, verantwoordelijk voor het zakelijke beleid met een focus op sponsoring. Ze was ook jaren lid van de jury bij de Belgian Sponsorship Awards. 

Financieringsmix |  1.0 SP | Isabelle De Voldere

In de laatste module rond financiering nemen we eerst een breder perspectief op de verschillende vormen van (aanvullende) financiering die organisaties in de cultuursector kunnen aanspreken, naargelang hun noden en karakteristieken: subsidies, marktfinanciering, informele financiering. We bespreken instrumenten als de tax shelter en cultuurlening om aanvullende financiering in de cultuursector te ondersteunen.

In het tweede deel zoomen we in op crowdfunding als een specifieke vorm van informele financiering.

Crowdfunding maakt de laatste jaren zijn opmars als innovatieve financieringstool voor projecten, organisaties en ondernemers in alle sectoren. Ook de culturele sector verkent de mogelijkheden van crowdfunding. En deze mogelijkheden reiken verder dan louter (aanvullende) financiering aantrekken. Crowdfunding biedt ook kansen om op een andere manier aan publiekwerking en community building te doen, aan nieuwe vormen van communicatie te doen, een platform te zijn voor marktonderzoek.

Maar crowdfunding is geen ‘easy money’. Een goede crowdfunding campagne opzetten vraagt een scherp inzicht in de eigen doelstellingen, sterke communicatievaardigheden en de nodige tijdsinvesteringen.

In welke mate wordt crowdfunding gebruikt in de culturele sector? Welke bedragen worden gemiddeld opgehaald? Hoe kies je het juiste platform? Wat zijn de do’s en don’ts bij het opzetten van een campagne? Naast de cijfers bespreken we diverse praktijkvoorbeelden, waarbij je een goed beeld krijgt van wat crowdfunding (niet) kan betekenen.

Isabelle De Voldere is senior onderzoeker bij IDEA Consult. Haar professionele interesse gaat al 20 jaar uit naar het stimuleren van de bijdrage van cultuur, creativiteit en innovatie tot regionale ontwikkeling. Zo zette ze in de voorbije jaren actief in op het versterken van de culturele en creatieve ecosystemen in Vlaanderen en Europa. Ze leidde verschillende projecten in opdracht van onder andere (regionale, federale en Europese) overheidsinstanties, intermediaire organisaties en sectorvertegenwoordigers rond financiering, ondernemerschap, business modelling, de impact van digitalisering.

Onderwijsleeractiviteiten

Storytelling |  1.5 SP | Rudy Pieters

• Wat is storytelling eigenlijk? Waarom is het zo belangrijk geworden?
• Hoe bouwen we een goed verhaal op? Uit welke onderdelen bestaat het?
• Hoe creëren we een spanningsboog?
• Hoe communiceren we precies over onze organisatie en onze activiteiten aan de hand van verhalen?
• En op welke manier verwerken we verhalen in onze website, onze sociale media, onze visuele communicatie en onze presentaties?

We voorzien bij elk deel praktijkvoorbeelden en oefeningen uit de social profit.

Rudy Pieters is consultant strategie, marketing, communicatie en storytelling bij Verhalenmakers.

Externe communicatie |  1.5 SP | Rudy Pieters

• Principes voor efficiënte communicatie in social profit, zowel online als offline. Na dit onderdeel heb je inzicht in de belangrijkste uitdagingen voor communicatie vandaag: de rol van digitale en sociale media, de impact van Google, het belang van beelden en de rol van de pers.
• Hoe maak ik een goed communicatieplan?
  Je leert de belangrijkste bouwstenen voor je communicatieplan optimaal gebruiken zoals analyse, strategie, acties en customer journey.

Rudy Pieters is consultant strategie, marketing, communicatie en storytelling bij Verhalenmakers.

Interne communicatie |  1.0 SP | Rudy Pieters

We overlopen de belangrijkste kanalen voor interne communicatie. Dit onderdeel helpt je om de lacunes in de eigen organisatie te detecteren, miscommunicatie te vermijden en op te lossen.

Rudy Pieters is consultant strategie, marketing, communicatie en storytelling bij Verhalenmakers.

Marketing & sales |  1.0 SP | Bert Vanlaere

Van publieksonderzoek tot customer experience

Inzicht in je klanten. Dat vormt de basis van effectieve marketing en sales. Hoe begin je daaraan? Welke methodes pas je toe om het resultaat van je marketing te versterken? Hoe kan je jouw impact binnen de organisatie vergroten?

• Doelgroepen bepalen (persona’s)
• Customer Journey in kaart brengen
• Productontwikkeling (prijs, promotiemix en online ticketing)
• Content marketing
• Marketing automation
• Marketing analyse & rapportering

Bert Vanlaere is coördinator communicatie, marketing & sales in het Concertgebouw Brugge.

Onderwijsleeractiviteiten

Adviesnota cultuurmanagement |  3.0 SP

Met de adviesnota toon je dat je de kennis en ervaring die je hebt opgedaan tijdens het postgraduaat Cultuurmanagement kunt verwerken en toepassen in een concrete situatie in het werkveld.

Het onderwerp moet raakvlakken hebben met één of meerdere aspecten van het programma ‘Cultuurmanagement’.

Je schrijft een advies omtrent een concrete uitdaging binnen een cultuurbedrijf of -organisatie. Dit kan de organisatie zijn waar je werkzaam bent, maar kan ook een externe organisatie zijn. De doelstelling van deze adviesnota is dat je een nuttig instrument hebt voor je organisatie waarbij je een uitdaging concreet aanpakt.

De adviesnota wordt op het einde van het academiejaar verdedigd voor een jury. Elk jurylid heeft zijn eigen insteek en zal op zijn/haar manier je onderwerp benaderen tijdens de vraagstelling. Dit maakt het extra boeiend.